Czy torquetum było instrumentem obserwacyjnym?

14.09.2020 | 17.04.2022

prof. dr hab. Jarosław Włodarczyk, Instytut Historii Nauki PAN

Torquetum jest złożonym instrumentem, który był wykorzystywany w astronomii przedteleskopowej co najmniej od XIII wieku, aż do XVI stulecia. Jego budowę znamy za sprawą opisów, ikonografii oraz kilku zachowanych egzemplarzy. Jednakże użyteczność torquetum dla astronomii obserwacyjnej pozostaje zagadką – z różnych powodów. W swoim wystąpieniu przedstawię analizę możliwości i ograniczeń torquetum w zastosowaniu do wyznaczania współrzędnych ciał niebieskich – podstawowej funkcji dawnej astronomii obserwacyjnej. W tym celu odwołam się do: 1/ wyników badań torquetum skonstruowanego przez Hansa Dorna z Wiednia (ok. 1487), znajdującego się obecnie w zbiorach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie; 2/ źródeł opisujących konstrukcję instrumentu i sposób jego użycia oraz, niekiedy, przeprowadzone obserwacje; 3/ teorii instrumentu, pozwalającej analizować potencjalne błędy instrumentalne i ich wpływ na rezultaty obserwacji.

 

Arrow Button Wróć

Polityka prywatności Więcej or ZAMKNIJ KOMUNIKAT