Instytut Historii Nauki PAN

dr hab. Andrzej J. Wójcik, prof. PAN

12.02.2014 | 22.03.2023

Pracownia Historii Nauk Przyrodniczych i Medycznych

pok. A07

tel. +48 22 65 72 732

dyżury: kontakt mailowy

Własna strona: www.anwoja.pl

Zainteresowania naukowe

Prowadzone badania naukowe koncentrują się wokół zagadnień związanych z dziejami organizacji działalności górniczej, podstaw prawnych górnictwa, jego nauczania i popularyzacji. Obszarem badań jest także historia badań geologicznych, poszukiwania złóż kopalin oraz specjalistycznej kartografii geologiczno-górniczej. Te zagadnienia, dotychczas są mało poznane ze względu na ich unikalność, jak również na stosunkowo małą ilość zachowanych, ale rozproszonych w wielu archiwach oraz w bibliotekach polskich i zagranicznych, materiałów archiwalnych. Celem działań jest dokumentowanie i zachowanie osiągnięć nauki w tworzeniu podwalin nowoczesnego przemysłu. Opracowywane są również biogramy specjalistów geologiczno-górniczych. Interesującym celem badań są dzieje myśli geologicznej, zwłaszcza wpływu różnych szkół europejskich na geologów polskich.

Członkostwo w radach naukowych, redakcjach czasopism i serii wydawniczych

Komisja Historii Nauki Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków – od 2009 r.,
Komisja Historii Śląska Polskiej Akademii Umiejętności, Stacja Naukowa, Katowice – od 2014 r.,
Zespół Historii Kartografii, Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa – od 2011 r.,

udział w pracach komitetu redakcyjnego (członek redakcji): „Czasopisma Naukowo-Technicznego Górnictwa Rud CUPRUM”, KGHM CUPRUM Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław,
udział w pracach Rady Naukowej (członek rady) czasopisma „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce”, Muzeum Żup Krakowskich, Wieliczka,
udział w pracach komitetu redakcyjnego (członek redakcji): „Przemysł Skalny. Portal Branżowy”, Wrocław,
udział w pracach Redakcji (członek redakcji) i Rady Naukowej (członek rady) czasopisma „Hereditas Minariorum”, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, Politechnika Wrocławska, Wrocław,
redakcja naukowa (członek redakcji): „Monografia Dąbrowy Górniczej”. Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza.
udział w pracach Rady Naukowej Wydawnictwa oraz Komitetu Redakcyjnego Wydawnictwa (redaktor naukowy), Wydawnictwo Naukowe WDR PROGRES, Sosnowiec – od 2021 r.

Członkostwo w towarzystwach i organizacjach naukowych

Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa SITG – od 2000 r.,
Polskie Towarzystwo Geologiczne (PTG) – od 1982 r., Sekcja Historii Nauk Geologicznych – od 2015 r.,
Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk o Ziemi (PTPNoZ) – od 1978 r.,
Stowarzyszenie Muzealników Polskich – od 1999 r.,
Stowarzyszenie Podziemnych Tras Turystycznych Polski (SPTTP) – od 2009 r.

American Association of Petroleum Geologists (AAPG) – od 1989 r. (AAPG member ID: 57142-5),
Earth Science Teachers Association (ESTA) – od 1987 r. (ESTA member ID: 0770),
History of Earth Sciences Society (HESS) – od 2016 r. (HESS member ID: 525456),
International Association of Sedimentologists (IAS) -od 1986 r. (IAS member ID: 1409),
International Commission on the History of Geological Sciences (INHIGEO) – Commission of the International Union of Geological Sciences – od 2006 r.,
International Committee for the Conservation of the Industrial Heritage (TICCIH) – od 2001 r.,
International Committee for Museums and Collections of Natural History (ICOM – NATHIST) – od 2003 r.,
International Committee for University Museums and Collections (ICOM – UMAC) – od 2003 r.,
International Movement for a New Museology (ICOM – MINOM) – od 2003 r.,
International Council of Museum (ICOM/UNESCO) – od 2003 r. (ICOM member ID: 38837) – członek Polskiego Komitetu Narodowego ICOM,
National Geographic Society (NGS) – od 1996 r. (NGS member ID: 10634420),
Society for Sedimentary Geology (SEPM) – od 1996 r. (SEPM member ID: 35765).

Wybrane publikacje

2004

Działalność geologiczna i górnicza Fryderyka Krumpla w Okręgu Zachodnim Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX w. [w:] Analecta, z. 1–2, s. 1–19.
Regulamin zbierania okazów geologicznych na kopalniach węgla – nieznany dokument z historii muzealnictwa. [w]: III Konferencja „Ochrona zabytków górniczych. Aspekty organizacyjne, prawne i finansowe. Stan obecny i perspektywy”, Bochnia, 4 VI 2004. Główna Komisja Muzealnictwa i Tradycji Górniczych przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa, s. 65–68.
Zabytki techniki i ich wykorzystanie w ochronie krajobrazu historycznego i kształtowania przestrzeni przyrodniczej i kulturowej. [w]: Bogactwo dziedzictwa przemysłowego jako wyzwanie i atrakcyjny produkt dla turystyki i rekreacji. I Konferencja Międzynarodowa, Zabrze 10–11 IX 2004 r. Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego w Katowicach, Urząd Miejski w Zabrzu. Katowice, s. 53–58.

2005

Organizacja władz górniczych i hutniczych Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku. [w:] Analecta, z. 1–2, s. 227–308.
Projekt prawa górniczego Stanisława Staszica. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 1, s. 39–46.
Górnicy Stanisława Staszica – organizacja władz górniczych Królestwa Polskiego. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 2, s. 41–50.
Poznanie geologiczno-górnicze księstwa siewierskiego w czasach „Ziemiorodztwa Karpatów…” Stanisława Staszica. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 3, s. 34–41.
Sztolnie odwadniające kopalnie węgla kamiennego w Okręgu Zachodnim Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX w. [w:] VII Konferencja Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa. Doświadczenia z likwidacji zakładów górniczych. Górnicze dziedzictwo kulturowe. Mysłowice, październik 2005 r., s. 181–187.
Zabytki techniki w ochronie i kształtowaniu krajobrazu przyrodniczego i kulturowego. [w:] Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, ser. Górnictwo, z. 269, s. 283–291.

2006

Geostanowiska w Kopalni Zabytkowej Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu. [w:] Orbis Interior, tom 5, s. 137–143.
Budowa geologiczna i złoża surowców mineralnych oraz zmiany środowiska naturalnego wywołane przez górnictwo na terenie miasta Bukowno (Górny Śląsk). [w:] „Regionalne problemy ekologiczne”, red. W. Andrejczuk, Wyższa Szkoła Ekologii w Sosnowcu, s. 93–106.
Dawne sztolnie kopalń węgla kamiennego w Okręgu Zachodnim Królestwa Polskiego (do 1850 r.). [w:] Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej nr 117, Seria Studia i Materiały, nr 32, „Dziedzictwo i historia górnictwa oraz możliwości wykorzystania pozostałości dawnych robót górniczych”, s. 341–348.
Jan Hempel – górnik i geolog – autor „Mapy geognostycznej zagłębia węglowego…” (1856r.) [w:] Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej nr 117, Seria Studia i Materiały, nr 32, „Dziedzictwo i historia górnictwa oraz możliwości wykorzystania pozostałości dawnych robót górniczych”, s. 349–360.
Kartografia górnicza Fryderyka Krumpla (1792–1855). [w:] Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej 117, Seria Studia i Materiały, nr 32, „Dziedzictwo i historia górnictwa oraz możliwości wykorzystania pozostałości dawnych robót górniczych”, s. 361–368.
Regulamin zbierania okazów geologicznych na kopalniach węgla – nieznany dokument z historii muzealnictwa (1921 r.). [w:] Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej nr 117, Seria Studia i Materiały, nr 32, „Dziedzictwo i historia górnictwa oraz możliwości wykorzystania pozostałości dawnych robót górniczych”, s. 369–372.
Jan Hempel – autor pierwszej „Mapy geognostycznej zagłębia węglowego w Królestwie Polskiem”. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 1, s. 45–56.
Dokonania Józefa Cieszkowskiego w górnictwie polskim. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 2, s. 49–55.
Sztolnie odwadniające kopalnie węgla kamiennego w Okręgu Zachodnim Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 3, s. 40–47.
Jan Marian Hempel – autor map górniczych i geologicznych Królestwa Polskiego. [w:] Analecta, z. 1–2, s. 255–278.
The first detailed geological map of the coal basin In the historic Polish Kingdom, by Jan Hempel (1856). [w:] INHIGEO Newsletter, 39 (for 2006), s. 27–35.
Historia i współczesność. Krakowska Ustawa Górnicza z roku 1844. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 4, s. 44–52.
Projekt Prawa Górniczego Stanisława Staszica (1819 r.). [w:] Rozprawy z dziejów oświaty, t. 45, s. 139–154.
Prawo górnicze Stanisława Staszica. Uregulowania prawne poszukiwań i eksploatacji kopalin w Królestwie Polskim. [w:] Wiek Oświecenia. Stanisław Staszic – myśliciel, pisarz, uczony, t. 22, s. 203–226.
Budowa geologiczna oraz zmiany środowiska naturalnego wywołane przez górnictwo na terenie Bukowna. [w:] Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria Górnictwo, z. 273, s. 389–404.
Okręgi przemysłowe Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku. [w:] Materiały VIII Konferencji „Górnicze dziedzictwo kulturowe i rewitalizacja terenów poprzemysłowych”. Zarząd Główny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Katowicach, Mysłowice, 19–20 października 2006 r., s. 143–151.

2007

„Początki nauki kopalnictwa” – pierwszy polski podręcznik górnictwa. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 1, s. 44–48.
Jan Mieroszewski – Górnik z „Terra banensium”. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 2, s. 35–43.
Fryderyk Krumpel – prekursor geologii kopalnianej w Królestwie Polskim. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 3, s. 47–54.
Józef Cieszkowski i jego wpływ na rozwój polskiego słownictwa górniczego. [w:] Górnictwo w czasie, przestrzeni, kulturze. Januszewski S. (red.), Polski Kongres Górniczy 2007, Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław, s. 27–40.
Das Sachse Friedrich Krumpel. Schöpfer erster geologischer und bergbaulicher Kartenwerke im Westbezirk des Königreichs Polen. [w:] Der Anschnitt. Zeitschrift für Kunst und Kultur im Bergbau, nr 2–3, s. 70–80.
Zapomniane sztolnie dziedziczne w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. [w:] Materiały IX Konferencji „Górnicze dziedzictwo kulturowe i rewitalizacja terenów poprzemysłowych”. Zarząd Główny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Katowicach, Mysłowice, 3–4 października 2007 r., s. 193–198.
Jubilee of Jan Hempel’s „Geognostic map of coalfield in Polish Kingdom”. [w:] The Global and the Local: The History of Science and the Cultural Integration of Europe. Kokowski M. (red.). Proceedings of the 2^ndICESHS (Cracow, Poland, September 6–9, 2006), s. 905–912.
Ekspedycja Adam Piwowara na Nowa Ziemię (1905 r.). [w:] A. Kuczyński (red.): Polacy w nauce, gospodarce i administracji na Syberii w XIX wieku i na początku XX wieku. Ośr. Bad. Wsch. Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniw. Wrocł., Wyd. DTSK Silesia, Wrocław, s. 491–501.

2008

Zachodni Okręg Górniczy. Studia z dziejów geologii i górnictwa w Królestwie Polskim Polska Akademia Nauk, Instytut Historii Nauki, Warszawa, ISBN 978-83-86062-81-2, s. 1–330.
Działalność górnicza i geologiczna Józefa Cieszkowskiego w Okręgu Zachodnim Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX w.[w:] Analecta, z. 1–2, s. 89–102.
Czasopismo „Technik” i jego twórca Stanisław Majewski. [w:] Kwart. Hist. Nauki i Tech., nr 1, s. 97–104.
Maksymilian Strasz – architekt, fotograf, autor pierwszych map okręgów górniczych Królestwa Polskiego. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 1, s. 43–51.
Marceli Królikiewicz – pierwszy naczelnik górniczo-hutniczego Okręgu Zachodniego Królestwa Polskiego. Część I. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 2, s. 38–46. Marceli Królikiewicz – pierwszy naczelnik górniczo-hutniczego Okręgu Zachodniego Królestwa Polskiego. Część II. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 3, s. 40–50.
Zapomniany projekt nazewnictwa pokładów węgla kamiennego Arnolda Sarjusza Makowskiego. [w:] P. P. Zagożdżon, M. Madziarz (red.): Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury. Oficyna Wydaw. Pol. Wrocł., Wrocław, s. 285–296.
Marceli Królikiewicz – pierwszy profesor górnictwa w Szkole Akademiczno-Górniczej (Akademii Górniczej) w Kielcach. [w:] Zeszyty Staszicowskie, z. 6, s. 115–128.
Organizacja rządowego górnictwa w dozorstwie Olkusko-Siewierskim i w Okręgu Zachodnim Królestwa Polskiego. [w:] Materiały pokonferencyjne. Konferencja: „Wpływ przemysłu na rozwój Dąbrowy Górniczej”. Dąbrowa Górnicza, 5 czerwca 2008 r., Stow. Inż. i Techn. Przem. Hutn. w Polsce, Urząd Miejski w Dąbr. Górn., Muz. Miejskie „Sztygarka” w Dąbr. Górn., Katowice, s. 90–109.

2009

[z:] W. Preidl, Kopalnia cynku i ołowiu w Siewierzu – problemy zagospodarowania obiektu pogórniczego. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 2, s. 10–22.
Mapy okręgów górniczych Królestwa Polskiego. [w:] Analecta, nr 1–2, s. 331–348.
Organizacja władz górniczych Królestwa Polskiego w XIX wieku. [w:] Rozmus D., Witkowski S. (red.): Gospodarka nad Przemszą i Krynicą od pradziejów do początków XX wieku w świetle badań interdyscyplinarnych. Wyd. Muz. Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza, PTTK Olkusz, Inst. Zagł. Wyż. Szkoły Humanitas, Sosnowiec, s. 173–188.
Problematyka geologiczna i górnicza w „Bibliotece Warszawskiej” do 1870 roku. [w:] Zagożdżon P. P., Madziarz M. (red.): Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury. T. 2. Oficyna Wydaw. Pol. Wrocław., Wrocław, s. 326–333.
[z:] W. Preidl, Stanisław Majewski – badacz i piewca tradycji górniczych. [w:] Materiały IX Konfer. „Górnictwo wczoraj i dziś”. Stow. Inż. i Techn. Górn., Katowice, s. 151–160.

2010

Kopalnia Ćwiczebna Muzeum Miejskiego „Sztygarka” – świadectwem górniczego dziedzictwa w Zagłębiu Dąbrowskim. [w:] Januszewski S. (red.) Dziedzictwo postindustrialne i jego kulturotwórcza rola. Fundacja Hereditas, Warszawa, s. 261–277.
Działalność Aleksandra Mielęckiego w górnictwie pruskim. [w:] P. P. Zagożdżon, M. Madziarz (red.), Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury. T. 3, Oficyna Wydaw. Politechnika Wrocławska, s. 483–493.
Nieznany głos Hieronima Łabęckiego do zmian prawa górniczego Królestwa Polskiego. [w:] P. P Zagożdżon., M. Madziarz (red.), Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury. T. 3, Oficyna Wydaw. Politechnika Wrocławska, s. 494–508.
Standaryzacja opisów wyrobisk górniczych w aspekcie zachowania dziedzictwa techniki górniczej. Obowiązek czy konieczność? [w:] Januszewski S. (red.) Dziedzictwo postindustrialne i jego kulturotwórcza rola. Cz. 2. Fundacja Hereditas, Warszawa, s. 77–83.
Dzieje rozpoznania kopalin na obszarze dawnego Księstwa Siewierskiego oraz pierwszy opis i mapa geologiczno-górnicza regionu. [w:] Analecta, z. 1–2, s. 345–368.
Zapomniane mapy okręgów górniczo-hutniczych Królestwa Polskiego i ich autor Maksymilian Strasz. [w:] Prace Komisji Historii Nauki PAN, Kraków, t. X, s. 359–369.
Wyrazy górnicze, czyli dawne słownictwo górnicze na terenie Królestwa Polskiego w XIX w. [w:] Mater. XII Konferencji „Górnictwo wczoraj i dziś”. Stow. Inż. i Techn. Górn., Ustroń, 4–5 listopada 2010 r., s. 125–132.

2011

[z:] W. Preidl, Abriss der Geschichte der Polnischen Galabergmannsuniform. Hardygóra M. et al (red.). „Altbergbau-kolloquium”. VGE Verlag GmbH, Essen, s. 376–393.
Historia nauk o Ziemi. [w:] Pr. zbior., „Dzieje nauki. Nauki ścisłe i przyrodnicze”. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa, s. 305–390.
Kartograficzny obraz krajobrazu górniczego Zagłębia Dąbrowskiego na przykładzie „Karty geognostycznej zagłębia węglowego” Jana Hempla (1856 r.). [w:] Górnictwo i geologia. Kwartalnik, nr 1, s. 223–236.
[z:] W. Narębski, Staszic Fascicules (Zeszyty Staszicowskie). International Commission on the History of Geological Sciences, IHNIGEO Newsletter, no. 43, s. 51–53.
The Achievements of Józef Cieszkowski in Polish Mining. [w:] P. Claughton, C. Mills (red.), “Mining Perspectives. Proceedings of the Eighth International Mining History Congress 2009”. University of Stirling, Stirling, Szkocja, s. 122–131.

2012

Ewolucja europejskiej kartografii geologicznej do początków XX w. [w:] Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki, nr 1–2, s. 173–202.
Georg Gottlieb Pusch i jego działalność w Królestwie Polskim w świetle korespondencji publikowanej na łamach niemieckich czasopism mineralogicznych (1817–1830). [w:] Zeszyty Staszicowskie, z. 8, s. 149–165.
Górnictwo w „Rzeczach Kopalnych” ks. Krzysztofa Kluka. [w:] Pr. zbior., „Anna ks. Jabłonowska i ks. Krzysztof Kluk – ludzie którzy wyprzedzili swoją epokę”. Muzeum Rolnictwa im. ks. K. Kluka, Ciechanowiec, s. 239–252.
[z:] A. Rybak, Józef Cieszkowski. Górnik Zagłębiowski. [Wydanie II, zmienione.] Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza i Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Katowice, s. 1–40.
Kartoteka kopalni węgla kamiennego Państwowego Instytutu Geologicznego – zapomniany dokument z historii górnictwa. [w:] Zagożdżon P. P., Madziarz M. (red.), „Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury”, t. 4, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, s. 391–400.
Muzea górnicze – w poszukiwaniu wiedzy i autentyczności. [w:] Jodłowski A. (red.), „Materiały II Konferencji Muzeów Górniczych i Skansenów Podziemnych w Polsce”. Muzeum Żup Krakowskich, Wieliczka, s. 9–20.
[z:] W. Preidl, Polski mundur górniczy – tradycja i współczesność. [w:] Zagożdżon P. P., Madziarz M. (red.), „Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury”, t. 4, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, s. 315–338.

2013

Cadmia fossilis – działalność Piotra Steinkellera, polskiego „króla” cynku. [w:] Zagożdżon P. P., Madziarz M. (red.), „Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury”, t. 5, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, s. 379–392.
[z:] I. S. Troyak: Hieronim Kondratowicz i jego pierwszy nowoczesny podręcznik górnictwa. [w:] P. P. Zagożdżon, M. Madziarz (red.), „Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury”, t. 5, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, s. 363–378.
Life and Work of Jan Mieroszewski (1768–1842). [w:] „Vivat Académia Banská Štiavnica”. Zbornik z Konferencie Konanej pri Príležitosti 250. Výročia Založenia Baníckej Akadémie v Banskej Štiavnici. Slovenské banské muzeum, Banská Štiavnica, Słowacja, s. 98–103.

2015

Józef Cieszkowski. Naczelnik kopalń w Zachodnim Okręgu Górniczym Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku. [z:] A. Rybak, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice, s. 1–123 + zał. i CD, ISBN 978-83-7164-850-2.
Popiersie Franciszka–Féliksa Verdié w Muzeum Miejskim „Sztygarka”. [w:] Bartholdi i Gravier. Francuskie konteksty dzieł sztuki związanych z przemysłem XIX i XX wieku w województwie śląskim. [z:] T. Grygiel. Towarzystwo Przyjaciół Dąbrowy Górniczej, Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dabrowa Górnicza, s. 6–13, ISBN 978-83-917999-7-0.
Fryderyk August Bartholdi. Kalendarium życia i twórczości. [w:] Bartholdi i Gravier. Francuskie konteksty dzieł sztuki związanych z przemysłem XIX i XX wieku w województwie śląskim. [z:] T. Grygiel. Towarzystwo Przyjaciół Dąbrowy Górniczej, Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dabrowa Górnicza, s. 14–17, ISBN 978-83-917999-7-0.
Prace Fryderyka Augusta Bartholdiego na terenie Polski. [w:] Bartholdi i Gravier. Francuskie konteksty dzieł sztuki związanych z przemysłem XIX i XX wieku w województwie śląskim. [z:] T. Grygiel. Towarzystwo Przyjaciół Dąbrowy Górniczej, Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dabrowa Górnicza, s. 18–20, ISBN 978-83-917999-7-0.
Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę. Słownik polskich i związanych z polską odkrywców, wynalazców oraz pionierów nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki. (red.) B. Orłowski, Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa.
biogramy:
Cz. I: Anczyc Stanisław, s. 32–33; Baildon John, s. 53–56; Bretsznajder Stanisław, s. 174–176; Broniewski Witold, s. 180–182; Budryk Witold [z: Z. Wójcik], s. 199–201; Buzek Jerzy, s. 211–213; Ciechanowski Jan, s. 249–251; Cieszkowski Józef, s. 254–256; Ciołek Gerard, s. 256–257; Czyżewski Mikołaj, s. 287–288; Domański Władysław, s. 322–323; Dylik Jan, s. 349–352; Eberhardt Julian, s. 361–363; Evans Tomasz, s. 373–375; Fauck Albert, s. 381–382; Galon Rajmund, s. 416–417; Gębka Kazimierz, s. 428–429; Gluziński Władysław, s. 437–439; Grzymek Jerzy, s. 485–486,
Cz. II: Hempel Jan, s. 19–22; Hess Kazimierz, s. 24–26; Idźkowski Adam, s. 62–64; Jahn Alfred, s. 74–76; Jonston Jan, s. 125–126; Joszt Kazimierz, s. 128–129; Kaden Karol, s. 140–141; Kiedroń Józef, s. 175–177; Klimkiewicz Antoni, s. 194–195; Kontkiewicz Stanisław starszy [z: Z. Wójcik], s. 226–227; Korwin-Gosiewski Jerzy, s. 244–246; Kosiński Wincenty, s. 251–253; Kownacki Andrzej, s. 274–275; Krotkiewski Zygmunt, s. 294–296; Królikiewicz Marceli, s. 296–297; Krumpel Fryderyk, s. 301–303; Krupiński Bolesław, s. 303–304; Krupkowski Aleksander, s. 304–307; Krygier Wojciech, s. 308–309; Lempe Fryderyk [z: Z. Wójcik], s. 362–363; Łukaszewski Adam, s. 421–422,
Cz. III: Maciejewski Władysław, s. 9–10; Majewski Julian, s. 19–20; Makowski Arnold, s. 20–23; Nax Jan, s. 157–159; Okraszewski Stanisław, s. 218–220; Opolski Tadeusz, s. 233–234; Przedpełski Józef, s. 355–356; Rieger Roman, s. 411–413; Roga Błażej, s. 417–419; Rossmann Ludwik, s. 436–438; Rost August [z: Z. Wójcik], s. 439–440,
Cz. IV: Schimitzek Antoni, s. 27–29; Sowiński Stanisław, s. 106–108; Steinkeller Piotr, s. 139–142; Strama Stanisław, s. 152–153; Strasz Maksymilian, s. 156–158; Sulimirski Wit, s. 188–189; Śniadecki Jędrzej, s. 261–264; Turzo Jan, s. 307–308; Tyzenhauz Antoni, s. 313–314; Wójcik Andrzej, s. 414–415; Wusatowski Zygmunt, s. 424–425; Zaremba Władysław, s. 448–449; Zieleniewski Edmund, s. 467–469; Zieleniewski Ludwik, s. 469–471.
Słownik Biograficzny Techników Polskich, t. 24, (red.) J. Piłatowicz, Muzeum Techniki NOT, Warszawa, biogramy: Klenczar Tomasz (1886–1966), Łukaszewski Adam (1877–1912), Okraszewski Stanisław Samuel (1744–1824), Przedpełski Jozef Antoni (1884–1960).
Słownik Biograficzny Techników Polskich. Jubileuszowe wydanie specjalne, (red. Gogołek), Sigma-NOT, Wydawnictwo Czasopism i Książek Technicznych, Warszawa, biogramy: Łukaszewski Adam (1877–1912), Buzek Jerzy (1874–1939), Śniadecki Jędrzej (1768–1838).
Zapadliska i deformacje powierzchni terenu na obszarze płytkiej eksploatacji górniczej gipsu w Dzierżysławiu. [z:] W. Preidl, K. Szafulera, [w:] „Budownictwo Górnicze i Tunelowe”, nr 2, s. 1–13, ISSN 1234-5342.
Andrzej Manecki: Alfabet wspomnień o ludziach i wydarzeniach lat minionych. Wydawnictwo Mineralpress, Kraków. [w:] „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, ISSN 0023-589X.
Kopalnia węgla blanowickiego „Zygmunt” w Porębie koło Zawiercia. [z:] W. Preidl, [w:] „Hereditas Minariorum”, vol. 2, s. 27–50, ISSN 2391-9450.
Janusz Chmura (1947–2015) – wspomnienie. [w:] „Hereditas Minariorum”, vol. 2, s. 197–209, ISSN 2391-9450.

2016

Dąbrowa Górnicza. Początki poznania środowiska geologiczno –górniczego. [z:] Krawczyński, [w:] Dąbrowa Górnicza. Monografia. Tom I. Środowisko przyrodniczo-geograficzne. Redakcja: A. J. Wójcik, W. Krawczyński, Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza, s. 13–29, ISBN 978-83-60116-03-6 (okładka twarda), ISBN 978-83-60116-07-4 (okładka półtwarda).
Geologia stosowana w badaniach Karola Bohdanowicza i jego uczniów na Syberii na przełomie XIX i XX wieku. [w:] Prace Komisji Historii Nauki PAU/ Studia Historiae Scientiarum, t. XV, s. 195–217, ISSN 1731-6715.
Ochrona, konserwacja i restauracja kamiennych obudów wyrobisk podziemnych. [z:] W. Preidl, G. Dyduch, [w:] Hereditas Minariorum, vol. 3, s. 33–52, ISSN 2391-9450.
„O skalnym oleju” – publikacja księdza Franciszka Siarczyńskiego z 1828 roku. [w:] Hereditas Minariorum, vol. 3, s. 243–254, ISSN 2391-9450.

2017

Lecznicze wody mineralne Pobrzeża Szczecińskiego. [z:] Nabielec W. [w:] Czyż M. L. (red.), Pamiętnik XXVI Sympozjum Historii Farmacji. Bolestraszyce 2017. Podkarpacki Inst. Książki i Marketingu, Rzeszoów, s. 73–76. ISBN 978-83-63706-77-7.
Lecznicze wody mineralne Pobrzeża Szczecińskiego. [z:] Nabielec W. [w:] Czasopismo Aptekarskie, nr 8–9, s. 43–53. ISSN 1233-2755.
Fossores ex Polonia. Rekrutacja polskich górników do Prus. [w:] Hereditas Minariorum, vol. 4. ISSN 2391-9450.
Polski kadm na Pierwszej Wystawie Światowej w Londynie (1851). [w:] Cuprum. Czasopismo Naukowo-Techniczne Górnictwa Rud, nr 4, ISSN 0137-2815.
Sztolnie górnicze na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego Cz. 2. Sztolnie Dąbrowskie. [z:] Preidl W. [w:] Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 4, ISSN, 1234-5342.
200 lat Korpusu Górniczego. [w:] XI Konferencja Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej, str. 96–97. ISBN 978-83-946706-2-7.
„Węglen” Hieronima Łabęckiego. [w:] XI Konferencja Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej,, str. 98–100. ISBN 978-83-946706-2-7.
Aleksander Michalski (1855–1904) and his contribution to the development of the geological map of European Russia (1892). [w:] Meliksetian K, Piliposyan A., Jrbashyan R., Karakhanyan A., Avagyan A., Badalayan R., Gasparyan B., Manucharyan D., Misakyan (red.). 42^nd International Commission on the History of Geological Sciences (INHIGEO) Symposium, Yerevan, Armenia. National Academy of Sciences of the Republic of Armenia Institute of Geological Sciences, Yerevan, Armenia, s. 135.
Górnictwo galmanu Królestwa Polskiego w latach 1815–1870. [w:] 4. Polski Kongres Górniczy, 20–22 listopada 2017 r., Kraków. Materiały Kongresowe. Sesja satelitarna – Dziedzictwo górnictwa – przeszłość dla przyszłości. Fundacja dla Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków, s. 155–157.
Korpus Górniczy Królestwa Polskiego – 200 lat tradycji. [z:] Preidl. W. [w:] 4. Polski Kongres Górniczy, 20–22 listopada 2017 r., Kraków. Materiały Kongresowe. Sesja satelitarna – Dziedzictwo górnictwa – przeszłość dla przyszłości. Fundacja dla Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków, s. 158–159.

2018

Andrzej J. Wójcik, Wiesława Nabielec, Borowiny uzdrowiska w Kamieniu Pomorskim. Czasopismo Aptekarskie, nr 5, s. 27–32, ISSN 1233-2755.
Andrzej J. Wójcik, Mining and Geological Investigations of Józef Cieszkowski in England, Belgium and France (1825–1827). International Commission on the History of Geological Sciences INHIGEO. Annual Record No. 50, s. 55–58, ISSN 1028-1533.
Andrzej J. Wójcik, Multimedia – dobrodziejstwo czy przekleństwo w muzeum górniczym. Konferencja naukowa: dziedzictwo przemysłowe i techniczne – rewitalizacja, architektura, wyposażenie. 4–5 października 2018 r., Park Wielokulturowy Stara Kopalnia, Wałbrzych, s. 20–21.
Andrzej J. Wójcik, Wiesława Nabielec, Peloidy Kamienia Pomorskiego: historia rozpoznania i wykorzystania. Aptekarze na drogach do Niepodległej, XXVII Sympozjum Historii Farmacji, 24–26 maja 2018 r., Stargard, s. 21–22.
Wojciech Preidl, Andrzej J. Wójcik, Zenon Duda – dorobek w dziedzinie zabezpieczania obiektów historycznych. XII Konferencja – Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych, 19–21 kwietnia 2018 r., Ostrowiec Świętokrzyski – Krzemionki, s. 7–8, ISBN 978-83-7493-012-3.
Agata Milian, Wojciech Preidl, Andrzej J. Wójcik, Życie osady górniczej w XVI wieku w świetle zachowanych dokumentów ikonograficznych. XII Konferencja – Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych, 19–21 kwietnia 2018 r., Ostrowiec Świętokrzyski – Krzemionki, s. 47–48, ISBN 978-83-7493-012-3.

2019

XIII Konferencja Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych. Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. I. Łukasiewicza, Bóbrka, 11-13 kwietnia 2019. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej, ISBN 978-83-953956-1-1, s. 1-42, red. wydawnictwa [z:] P. P. Zagożdżon.
Monografia Dąbrowy Górniczej, tom III Dzieje Miasta, Część 2. Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza, ISBN 978-83-60116-02-9 (całość), ISBN 978-83-60116-11-1 (tom III, część 2), s. 1-446, zał. 1-32, CD (około 36,8 ark. wydaw., format B5), red. wydawnictwa [z:] A. Rybak, Z. Woźniczka.
Biogramy: Kielan-Jaworowska Zofia, s. 106-108, Knothe Stanisław Marian, s. 109-111, Kowalczyk Zygmunt, s. 111-114, Odlanicki-Poczobutt Michał, s. 150-152, Plewa Stanisław, s. 161-163, Wojnar Karol, s. 236-237. [w:] B. Orłowski (red.), Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę. Słownik polskich i związanych z polską odkrywców, wynalazców oraz pionierów nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki. Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa, ISBN 978-83-86062-28-7 (całość), ISBN 978-83-86062-49-2 (tom V).
Mapy okręgów górniczo-hutniczych Królestwa Polskiego dziedzictwem polskiej myśli technicznej, [w:] J. Boryca (red.). Dziedzictwo kulturowe zabytków techniki oraz ich wpływ na rozwój współczesnych technologii przemysłowych. Polit. Częstochowska, Częstochowa, ISBN 978-83-954299-1-0, s. 146-157.
Hutnictwo żelaza w Zachodnim Okręgu Górniczym Królestwa Polskiego w okresie zarządu Marcelego Królikiewicza, [w:] J. Boryca (red.). Dziedzictwo kulturowe zabytków techniki oraz ich wpływ na rozwój współczesnych technologii przemysłowych. Polit. Częstochowska, Częstochowa, ISBN 978-83-954299-1-0, s. 158-174.
Tajemnice kopalni rud srebra i ołowiu „Wiktor Emanuel” w Siewierzu, [z:] W. Preidl, [w:] P. P. Zagożdżon, A. J. Wójcik [red.], XIII Konferencja Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych. Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. I. Łukasiewicza, Bóbrka, 11-13 kwietnia 2019 r. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Polit. Wrocław., s. 28-29,
Opieka zdrowotna górników w XIV-XVI wieku, [z:] W. Preidl, [w:] P. P. Zagożdżon, A. J. Wójcik [red.], XIII Konferencja Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych. Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. I. Łukasiewicza, Bóbrka, 11-13 kwietnia 2019. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej, ISBN 978-83-953956-1-1, Górnictwo i archeologia górnicza, [w:] Człowiek i kamień. Badania geologiczne w perspektywie archeologii, [red.] M. Dzwoniarek-Konieczna, M. Węcławska, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, ISBN 978-83-7986-213-9, s. 258.
Adam Piwowar – rewolucjonista, odkrywca, wolnomularz, [z:] A. Rybak, [w:] D. Nawrot [red.], Listopad 1918 roku w Zagłębiu Dąbrowskim. Instytut Zagłębia Dąbrowskiego i Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu, Sosnowiec, ISBN 978-83-951009-6-3, s. 149-158, zał. 1-9.
The First Photograph of The Coal Mine in Poland, [w:] International Commission on the History of Geological Sciences INHIGEO, Annual Record No. 51, ISSN 1028-1533, s. 58-61.

2020

Zarys dziejów huty żelaza w Ząbkowicach (1763-1794), [z:] M. Siembab. Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, UIW: 31000, ISBN: 978-83-86062-63-8 & Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa, UIW: 44900, ISBN: 978-83-8209-076-3, s. 1-215.
Działanie lecznicze klimatu w uzdrowisku Kamień Pomorski, [z:] W. Nabielec, [w:] Czasopismo Aptekarskie, nr 5, s. 22-32.
Research Activity of the Saxon Geologist Georg Gotlieb Pusch in Poland in the First Half of 19^th Century, [w:] International Commission on the History of Geological Sciences INHIGEO, Annual Record No. 52, ISSN 1028-1533, s. 76-82.
Friedrich Herman Poetsch, twórca metody mrożenia górotworu w budownictwie podziemnym, [z:] A. Gontaszewska-Piekarz, W. Preidl, [w:] Hereditas Minariorum, vol. VI, s. 9-13, ISSN: 2391-9450 (print), ISSN: 2450-4114 (online).
Krajobraz górniczy w rejonie Strzemieszyc w świetle „Karty geognostycznej zagłębia węglowego”, [w:] Hereditas Minariorum, vol. VI, s. 95-104, ISSN: 2391-9450 (print), ISSN: 2450-4114.
Sole kamienne w Siewierzu – chybione koncepcje poszukiwań górniczych Augusta Rosta, [w:] Hereditas Minariorum, vol. VI, s. 105-114, ISSN: 2391-9450 (print), ISSN: 2450-4114 (online),.
Górnictwo triasowych rud żelaza w Księstwie Siewierskim w XVII wieku, [z:] M. Siembab, [w:] Hereditas Minariorum, vol. VI, s. 115-124, ISSN: 2391-9450 (print), ISSN: 2450-4114 (online).
Praca kobiet pod ziemią w kopalniach węgla kamiennego, [w:] Przegląd Dąbrowski, nr 3, s. 16-17.
Krajobrazy poprzemysłowe Dąbrowy Górniczej. Przewodnik. [z:] S. Koskowski, M. Mazur, Z. Mirkowski, A. Rybak. Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza, ISBN: 978-83-60116-24-1, mapa.

2021

Dziedzictwo górnictwa – Karta Geognostyczna Jana Hempla depozytariuszem krajobrazu, [w:] Turystyka Kulturowa”, nr 3 (120), ISSN 1689-4642, s. 67-83.
Rock Salt in Siewierz (Kingdom of Poland): August Rost’s Unsuccessful Ideas on How to do Mining Search (1835-1840, [w:] International Commission on the History of Geological Sciences INHIGEO, Annual Record No. 53, ISSN 1028-1533, s. 27-32.
Fryderyk Krumpel – The First Mining Geologist in the Western Industrial District of the Kingdom of Poland, [w:] Book of Abstracts, International Symposium – 46^nd International Commission on the History of Geological Sciences (INHIGEO), Polish Geological Institute – National Research Institute, Polish Geological Society, Warsaw, 19-22 July 2021, s.
Józef Tomaszewski – The First Professor of Mineralogy and Geology at the Jagiellonian University in Cracow and the Mining Academy in Kielce, [w:] Book of Abstracts, International Symposium – 46^nd International Commission on the History of Geological Sciences (INHIGEO), Polish Geological Institute – National Research Institute, Polish Geological Society, Warsaw, 19-22 July 2021, s.
Jan Hempel – Author of First Geological and Mining Maps in the Kingdom of Poland, [w:] Book of Abstracts, International Symposium – 46^nd International Commission on the History of Geological Sciences (INHIGEO), Polish Geological Institute – National Research Institute, Polish Geological Society, Warsaw, 19-22 July 2021, s.
Górnicza Dąbrowa. Kopalnia węgla kamiennego Flora. Przewodnik. [z:] W. Kotarba, M. Mazur, Z. Mirkowski, J. Tomczyk. Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza, ISBN: 978-83-60116-47-0, mapa.

Wróć